سونوگرافی هیپ نوزادان برای تشخیص در رفتگی مفصل ران چیست؟

21 دی 1400عمومی, معرفی خدمات, مقالات0 comments

فهرست مقاله

دیگر مقالات عمومی

ناهنجاری تنه واحد شریانی یا common trunk قلب جنین چیست

ناهنجاری تنه واحد شریانی یا common trunk قلب جنین چیست

تنه واحد شریانی یا common trunk یکی از ناهنجاری های شدید قلب جنین است که علاوه بر اختلال ساختاری قلب و عروق بزرگباید حتما آمنیو سنتز هم برایشان انجام دهیم که حداقل مطمئن باشیم که فقط قلب مشکل دارد و ناهنجاری ژنتیکی وجود ندارد.

کلمات کلیدی

سونوگرافی هیپ نوزادان چگونه انجام می شود؟

آیا با این سونوگرافی دررفتگی مادرزادی لگن قابل تشخیص می باشد؟

با ما در این مقاله به منظور آشنایی با سونوگرافی هیپ نوزاد یا بهترین روش تشخیص دررفتگی مادرزادی لگن همراه باشید.

سونوگرافی هیپ نوزاد چیست؟

سونوگرافی هیپ (مفصل ران نوزاد) یک روش امن و بدون درد برای بررسی هیپ و لگن است که در آن امواج صوتی به لگن فرستاده می شود و توسط کامپیوتری به تصویر در می آید. تصویر سیاه سفید به دست آمده ساختار داخلی لگن ( شامل سر استخوان ران و کاسه ران یا استابولوم در استخوان لگن) را نشان می دهد. این نوع سونوگرافی برای نوزادان بالای شش ماه استفاده می شود.

انجام سونوگرافی هیپ در مادرانی که کودک آنها در هنگام زایمان به صورت بریچ قرار گرفته و یا مادرانی که فیبروم های متعدد دارند ضرورت دارد. زمان انجام این سونوگرافی بین 3 تا 4 هفته بعد از تولد نوزاد است.

دررفتگی در ماه های اول زندگی علایم مشخصی ندارد و اغلب والدین با راه افتادن کودک بعد از یک سالگی و بروز لنگش پا، متوجه وجود مشکل می شوند.

دیسپلازی مفصل ران یا DDH چیست؟

اختلال تکاملی مفصل ران وضعیتی است که در آن مفصل ران به شکل صحیح شکل نمی گیرد و می تواند قبل از تولد, هنگام آن یا حتی هفته ها تا ماه ها بعد از تولد نوزاد ایجاد شود.

مفصل ران به طور طبیعی استخوان ران را به لگن متصل می کند و سر استخوان ران در کاسه مفصل ران قرار دارد اما در نوزادانی که دچار دیسپلازی و در رفتگی مفصل ران می شوند سر فمورال استخوان ران به طور صحیح در کاسه ران قرار نمی گیرد و در موارد شدید از کاسه ران خارج می شود ( که به آن دررفتگی مفصل ران گفته می شود)

پاسخ به برخی سوالات متداول در خصوص در رفتگی هیپ (‌یا مفصل ران نوزاد )

آیا دررفتگی مادرزادی مفصل لگن، به معنی دررفتگی لگن زمان تولد است؟

نه، این مشکل در بدو تولد وجود ندارد چون در بدو تولد مفصل هنوز دررفتگی ندارد اما شل است و مستعد دررفتگی. گاهی هم ممکن است مفصل لگن کودک بعد از چند هفته دچار دررفتگی شود یا فقط به صورت نیمه دررفته باقی بماند.

در خفیف ترین و شایع ترین شکل این بیماری، مشکل فقط کم عمقی حفره لگن (حفره لگن یا استابولوم مکانی است که سر استخوان ران را ایجاد کند) است

مطلب مرتبط را بخوانید
جفت در بارداری

اما مشکل بزرگ تر این است که بیماری چنین کودکانی بدون انجام معاینه ها و بررسی های اختصاصی توسط پزشک، معمولا تا سنین بالاتر قابل تشخیص نیست.

آیا دررفتگی هیپ علامتی دارد که والدین متوجه آن شوند؟

در رفتگی در ماه های اول زندگی علایم مشخصی ندارد و اغلب والدین با راه افتادن کودک بعد از یک سالگی و بروز لنگش پا، متوجه وجود مشکل می‌شوند که برای درمان کمی دیر شده و نتایج ایده آلی از درمان به دست نمی آید. حتی گاهی در بعضی از کودکان مفصل لگن کم عمق یا به صورت نیمه دررفته و بدون علامت باقی می ماند. چنین کودکانی تا دوران بزرگسالی هم هیچ مشکلی ندارند ولی از دهه سوم و چهارم زندگی به بعد دچار درد و ناتوانی در راه رفتن (ناشی از آرتروز) می شوند. شایع ترین علت آرتروز لگن در همه جای دنیا کم عمقی مفصل لگن است.

همه عوامل در در رفتگی هیپ نوزاد خارج از حوزه اختیار والدین است؟

در رفتگی هیپ یک وضعیت یک حالت صددرصد طبیعی طی رشد نوزاد انسان است و در همه نوزادان وجود دارد و تا حدود ۲ سالگی برطرف می شود. استفاده از قنداق نه تنها روند طبیعی نمو زانوی کودک را تغییر می دهد، بلکه لگن او را هم مستعد دررفتگی می کند بنابراین هرگز کودک خود را قنداق نکنید

یک مورد خطرساز مهم داریم که متاسفانه در کشور ما زیاد دیده می شود و آن قنداق کردن کودکان است. هنوز در بعضی از نواحی کشور نوزادان را قنداق می کنند که بیشترین میزان دررفتگی لگن در آن مناطق دیده می شود. یکی از عللی که خانواده ها اصرار دارند کودک را قنداق کنند، رفع حالت پرانتزی زانوی نوزاد است.

آیا با تاخیر در درمان مفصل هیپ نوزاد احتمال تعویض مفصل ایجاد می شود؟

بله، کودکان با دررفتگی کامل که از بدو تولد درمان نمی شوند و به سن بزرگسالی می رسند ممکن است سالیان سال لنگش بدون درد داشته باشند ولی کم کم و از دهه سوم به بعد ممکن است درد هم شروع شود. همچنین دررفتگی لگن، به تدریج مشکلاتی هم در کمر و زانو ایجاد می کند. درمان این بیماران تعویض مفصل لگن است.

مطلب مرتبط را بخوانید
کدام ناهنجاری‌ مغزی در دوران بارداری و جنینی قابل بررسی است؟

در رفتگی لگ نوزادان چطور کشف می شود؟

در رفتگی لگن در نوزادان با انجام سونوگرافی قابل تشخیص است ، اما متاسفانه گاهی این اتفاق هم نمی افتد. در ایران این کار توسط متخصص اطفال یا پزشک عمومی که در بدو تولد نوزاد را ویزیت می کند، انجام می شود، اما معاینه لگن هنوز در کشور ما کاملا فراگیر نشده و گاهی کودکان دچار فرورفتگی مفصل لگن، در بدو تولد شناسایی نمی شوند و شاهد مشکل های آنها در سنین بزرگسالی هستیم، بنابراین مهم است که والدین به طور اختصاصی از پزشک، انجام این معاینات را درخواست کنند.
هر نوزاد باید حداقل ۲ بار، یک بار در بدو تولد و یک بار هم در ۶ هفتگی از نظر لگن معاینه شود و در صورت تشخیص مشکل های لگن یا شک به آنها به پزشک ارتوپد ارجاع شود زیرا کم عمقی حفره لگن ممکن است با معاینه هم تشخیص داده نشود. به همین دلیل در کشورهای اسکاندیناوی همه نوزادان علاوه بر معاینه، تحت سونوگرافی هیپ نوزاد هم قرار می گیرند. سونوگرافی به خوبی مشکل های مفصل لگن نوزادان را تشخیص می دهد.
در انگلستان، فرانسه، آمریکای شمالی و بیشتر کشورها از جمله کشور ما همه نوزادان معاینه بالینی می شوند ولی سونوگرافی در رفتگی لگن فقط برای نوزادانی انجام می شود که در معاینه مشکوک به دررفتگی لگن باشند یا یکی از عوامل مستعدکننده را داشته باشند.

نحوه انجام سونوگرافی هیپ نوزادان

در این پروسه با کمک پروپ سونوگرافی از حفره های مفصل هیپ و سر فمول تصویربرداری انجام می گیرد. در این سونوگرافی مفصل های لگن مورد بررسی قرار گرفته و زوایای آن ترسیم می‌شود.
در سونوگرافی هیپ نوزادان عمق حفره مورد نظر بررسی شده و اطلاعاتی در مورد مقاومت برای نگهداری مفصل مربوطه به پزشک متخصص ارائه می‌نماید.
در صورتیکه این حفره از عمق مناسبی برخوردار بود و سر فمول در جای خود به درستی واقع شده بود، وضعیت هیپ طبیعی گزارش می شود. در غیر این صورت با توجه به جداول استاندارد موجود در سونوگرافی و زوایایی که در این پروسه به دست آمده اند، کمبود عمق حفره استخوان برآورد می شود.
در صورتیکه مقدار کمبود این حفره قابل ترمیم باشد، پزشک متخصص اجازه ترمیم و رشد طبیعی را به استخوان ها می دهد تا در با گذشت زمان اندازه حفره به مقدار مورد نظر نزدیک شود. در صورت لزوم وی قرار دادن پارچه تنظیف را در لای پای نوزاد تجویز می نماید. استفاده از پوشک های سایز بزرگ تر نیز در برخی موارد کارساز خواهد بود.
این کار به بازتر شدن پای نوزاد کمک کرده و ممکن است به عمیق تر شدن حفره مورد نظر بیانجامد. در موارد بسیار شدید که حفره استابولوم کاملاً کم عمق بوده و سر فمول از آن خارج شده باشد، ممکن است نیاز به جراحی برای بر گرداندن این عضو به سر جای خودش باشد.

مطلب مرتبط را بخوانید
انواع جفت در زمان بارداری

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی هیپ نوزادان

سونوگرافی هیپ نوزادباید یک الی دو ماه پس از تولد انجام گیرد تا از عوارض جانبی این مشکل جلوگیری به عمل آید و درمان های تخصصی بر روی نوزاد انجام پذیرد.کودک مبتلا به در رفتگی مادرزادی هیپ، در هنگام شروع به راه رفتن دچار لنگش می شود. ولی دیگر برای درمان های پزشکی کمی دیر به نظر می رسد. زیرا با افزایش سن فرد احتما جواب گرفتن با درمان های سرپایی به شدت کاهش می یابد.

عوامل مستعدکننده دررفتگی لگن در نوزاد چیست؟

یکی از عوال مستعدکننده، جنیست نوزاد است. دخترها ۶-۵ برابر بیشتر از پسر ها مستعد دررفتگی مفصل لگن هستند.
کودک اول مادر هم بیشتر از کودک های بعدی در خطر ابتلاست.
سابقه دررفتگی لگن در بستگان درجه اول مانند مادر، پدر یا خواهر و برادر نوزاد، احتمال ابتلای او را ۳۰ تا ۴۰ برابر افزایش می دهد.
وجود بعضی از مشکل ها در دوران جنینی، پزشک را به احتمال مشکل مفصل لگن مشکوک می کند.
مثلا در نوزادانی که در دوران جنینی به دلیل کمبود مایع آمنیوتیک تحت فشار بودند، نوزادانی که با پا متولد شده اند (زایمان بریچ)، نوزادانی که با تورتیکولی (کجی گردن) متولد شده اند
(۱۵-۱۲ درصد از این نوزادان همزمان با تورتیکولی دررفتگی لگن هم دارند) یا نوزادانی که ناهنجاری در زانو یا پا دارند، احتمال ابتلا به دررفتگی یا کم عمقی در لگن بیشتر است. کودکانی که یکی از این عوامل مستعدکننده را دارند
باید علاوه بر معاینه دقیق بالینی، تحت سونوگرافی مفصل لگن هم قرار گیرند. سونوگرافی در ۴-۳ ماه اول تولد نوزاد کاربرد دارد اما بعد از آن باید لگن با رادیوگرافی بررسی شود.

0 Comments

Submit a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *